نویسنده: پروفسور ایرج عشقی ۱۴۰۱
امروزه: تصویر زمین، توزیع خشکی و آب نه تنها برای اکثر مردم از اطلس آشناست، بلکه به عنوان یک تصویر عکاسی واقعی که توسط ماهوارهها و ایستگاههای فضایی ثبت شدهاست، به دست ما میرسد.
اندازهگیریها در خشکی، دریا و فضا، نظریه بحثبرانگیز طولانی مدت پوسته زمین پویا را بر مبنایی محکم قرار دادهاست. تکتونیک صفحهای، حرکت نسبی بخشهای اقیانوسی و قارهای پوسته زمین به یکدیگر، امروزه توضیح جامعی برای توسعه اقلیمی و بیولوژیکی، ساختمانهای کوهستانی و تشکیل تودههای رسوبی در دوره اخیر، در حدود ۶۰۰ میلیون سال پیش زمین ارائه میدهد. بنابراین حتی اگر حرکت قطعات پوسته برای ما آهسته باشد، باید فرض کنیم که دیدن زمین فقط یک تصور لحظه ای ایجاد می کند. ترکیب زمین و آب، پوسته قاره ای و اقیانوسی در معرض تغییر مداوم است، روندی که برای صدها میلیون سال ادامه خواهد داشت.
۱۰۰ میلیون سال بعد
حرکت قارهها در آینده را نمیتوان به طور دقیق پیشبینی کرد و بنابراین حدس و گمان باقی میماند. با این حال، با توجه به حرکات نسبی صفحات قارهای و اقیانوسی که امروزه قابل اندازهگیری است، تمایلاتی در حال ظهور است که تغییرات خاصی را محتمل میکند. برای مثال میتوان انتظار داشت که آفریقا در امتداد خندق صخرههای آفریقای شرقی به تجزیه خود ادامه دهد و قطعهای از آفریقا در نهایت، خود را به عنوان یک قاره جدید جدا کند و همراه با ماداگاسکار در جهت شرقی حرکت کند.
در همین حال، انتظار میرود آفریقا به چرخش خود در خلاف جهت عقربههای ساعت ادامه دهد و به طور بالقوه بیشتر دریای مدیترانه را ببندد. ستیغهای کوهستانی در مقیاس بزرگ میتوانند در راستای برخورد با شمال قاره اوراسیا رخ دهد.
قطب جنوب تمایل به رانش به سمت اقیانوس آرام دارد و بنابراین موقعیت خود را در قطب جنوب ترک میکند و پیامدهای اقلیمی مربوطه برای قارههای خود دارد.
انتظار میرود سایر قارهها جهت حرکت خود را حفظ کنند، به عنوان مثال. آمریکا به غرب (گسترش اقیانوس اطلس)، استرالیا به شمال شرقی حرکت نمایند.
منبع
Eschghi, I. et.al. (2002): Geo-Infoband Vulkaneifel.- Geo Zentrum Vulkaneifel und das Eifel Vulkanmuseum, 2. Auflage, 218 S. 2002, Daun.